Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Hyoscyamus niger & Amaranthus blitum

fotò
fotò
Erbo-dóu-mau-de-dènt

Hyoscyamus niger

Solanaceae

Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.

Nom en français : Jusquiame noire.

Descripcioun :
L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.

Usanço :
"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.

Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae



Coulour de la flour : Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : fotò

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753

fotò
fotò
Blet

Amaranthus blitum

Amaranthaceae

Autre noum : Bledo-sóuvajo.

Nom en français : Amarante blette.

Descripcioun :
Lou blet es uno amaranto pulèu chanjadisso, siegue drecho, siegue couchado au sòu, pòu èstre verdo o rouginasso coume sus li fotò. Trachis dins li relarg pulèu bagna o umide, coume li mueio o en ribo d'aigo, e tambèn dins lis escoumbre. Se recounèis subretout à si fueio, proun larjo e souvènt acabado pèr dos partido.

Usanço :
Coume lis àutris amaranto, lou blet se manjo crus en ensalado vo cue coume d'espinarc (pas trop n'en manja pamens pèr l'acide óussali e li nitrate). Li grano se manjon cruso, grasihado o boulido (15 mn) coume voulès. Pamens es uno di ràris amaranto dóu païs, que s'atrobo mens qu'à passa tèms. Manjas pulèu lis envahissènto.

Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae


Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Mueio - Ribiero - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Amaranthus blitum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
RR
RR
R
C
RR
RR
RR

Hyoscyamus niger & Amaranthus blitum

RR
ges
R
R
ges
R
ges
ges

Coumpara Erbo-dóu-mau-de-dènt emé uno autro planto

fotò

Coumpara Blet emé uno autro planto

fotò